İnternet Dolandırıcılığı Suçu Süreç ve Şikayet Dilekçesi
Maddeleri içermektedir. Buna bağlı olarak bilişim dolandırıcılığı suçu nitelikli suç olarak değerlendirilmektedir. Dava dilekçesinde özetle,dava konusu kuralların uygulanmaları hâlinde telafisi güç veya imkânsızzararların doğabileceği belirtilerek yürürlüklerinin durdurulmasına kararverilmesi talep edilmiştir. Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa’nın 13. Ve 48.maddelerine aykırı değildir. Bu itibarla teşebbüsözgürlüğüne sınırlama getiren kuralın belirli, ulaşılabilir ve öngörülebilirnitelikte olduğu, dolayısıyla kanunilik ölçütünü sağladığı anlaşılmaktadır. Zühtü ARSLAN ve Engin YILDIRIM kuralın birinci ve üçüncücümleleri yönünden, Hasan Tahsin GÖKCAN ise kuralın birinci cümlesi yönünden bugörüşe katılmamışlardır. Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa’nın 10., 13. Maddelerine aykırı değildir. Açıklanan nedenlerle kural Anayasanın 2., 13., 22., 26., 28. Maddelerine aykırıdr, iptal edilmesi gerekir.
Kural uyarınca kişilerin telefonlaaranarak da bilgilendirilmeleri mümkündür. Bu durum da idari işlemlere karşıaçılacak davalarda sürenin “yazılı bildirim tarihinden” başlayacağınıöngören Anayasa’nın 125. Maddesi hükmüne aykırı olacaktır. Kaldı ki, telefonlave sözlü olarak yapılan bildirim birtakım ispat sorunlarına da yol açabilir.Muhatapların telefonla arandığı ispatlansa bile telefonla yapılan konuşmanıniçeriğinin ne olduğunun, söz konusu konuşmada sözlü bir tebligat yapılıpyapılmadığının ispatlanması güçtür. Bu sebeple, (5) numaralı fıkranın birinci cümlesiüçüncü fıkradaki “diğer iletişim araçları” ibaresi yönünden Anayasa’yaaykırıdır. (4) Türkiye’den günlük erişimi bir milyondan fazla olanyurt içi veya yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcı, kendisine bildirileniçeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararlarının uygulanmasınave üçüncü fıkra kapsamındaki başvurulara ilişkin istatistiksel ve kategorikbilgileri içeren Türkçe hazırlanmış raporları altı aylık dönemlerle Kurumabildirir. Üçüncü fıkra kapsamındaki başvurulara ilişkin rapor, kişiselverilerden arındırılmak suretiyle sosyal ağ sağlayıcının kendi internetsitesinde de yayınlanır. Dördüncü fıkraya göre Türkiye’den günlük erişimi bir milyondanfazla olan yurt içi veya yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcı, kendisinebildirilen içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararlarınınuygulanmasına ve üçüncü fıkra kapsamındaki başvurulara ilişkin istatistiksel vekategorik bilgileri içeren Türkçe hazırlanmış raporları altı aylık dönemlerleKuruma bildirir. Diğer yandan ise 5651 sayılı Kanun’da düzenlenen söz konususorumluluğun kusursuz sorumluluk hali olduğu anlaşılmaktadır.
Dava konusu kuralın gerekçesi “Gelişen teknolojive sosyal ağların kullanımındaki yaygınlaşma dikkate alındığında, 5651 sayılıKanunda yer alan içerik, yer ve erişim sağlayıcılarından farklı olarak özeldüzenleme yapılmasına ihtiyaç olduğundan madde ile, sosyal ağ sağlayıcılarailişkin yeni bir tanımlama yapılmaktadır. Bu kapsamda, kullanıcıların internetortamında sosyal etkileşim amacıyla metin, görüntü, ses, konum gibi içeriklerioluşturmalarına, görüntülemelerine veya paylaşmalarına imkan sağlayan gerçekveya tüzel kişiler, sosyal ağ sağlayıcı olarak tanımlanmıştır. Bu tanımla,kullanıcılar tarafından yoğunlukla tercih edilen sosyal ağlara Kanunda ayrıca yerverilmiş olacaktır.” şeklindedir. Anılan gerekçe gözetildiğinde kuralla teknolojikgelişmeler ışığında sınırları ve kullanım alanı hızla genişleyen internetortamında etkinliği giderek artan, gerçek veya tüzel kişiliği bulunan alanlarınhukuki bir çerçeveye alınması ve bu bağlamda ihdas edilen yükümlülüklerinmuhatabının belirlenmesinin amaçlandığı anlaşılmaktadır. Bu itibarla kurallakamu yararı dışında bir amacın gözetildiği söylenemez. (7) Türkiye’den günlük erişimi bir milyondan fazla olanyurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcılar hakkında 8 inci ve 8/A maddelerikapsamında verilecek olan idari para cezaları bir milyon Türk lirası olarak, 8inci ve 9 uncu maddeleri kapsamında verilecek olan adli para cezaları ise ellibin gün olarak verilir\. Ücretsiz dönüşlerle favori mars pin up giriş güncel oyunlarını riske atmadan oyna. pinup giriş\. Söz konusu idari para cezasını gerektiren ihlallerinbir yıl içinde her bir tekrarında cezalar bir kat artırılarak uygulanır. Yapılan değişiklikler pek çok bakımdan anayasaya aykırılıkoluşturmaktadır. Öncelikle hem bir koruma tedbiri hem de idari tedbir olarakerişime engellemenin yanı sıra içeriğin çıkarılması tedbirinin uygulanmasıyetkisi getirilmiştir. Bu yetkinin başta Anayasanın 22.
Bu kapsamda yer sağlayıcı bakımından uygulanabilecek olantedbir erişimin engellenmesidir. Hukuka aykırı içeriğin çıkarılması esas olarakiçerik sağlayıcısının yükümlülüğü olup bu kapsamda erişim ve yer sağlayıcılarınyükümlülüğü ikincildir. Verilen idari tedbirniteliğindeki erişim engellenmesi veya içeriğin çıkarılması kararlarına karşıidari yargıda dava açılacak, uygun sonuç alınamaması halinde AnayasaMahkemesine bireysel başvuru yapılacaktır. Bu sürecin ortalama on yıla yakınbir süre alacağı öngörülebilir. Bu doğrultuda devletin vatandaşlarını korumaya yönelik olaraksosyal ağ sağlayıcılara ilgili kişilerin kişilik hakkı ihlallerine ilişkinolarak başvurabileceği bir kanal oluşturması yerindedir. Ancak bu koruma halihazırda 5651 sayılı Kanun’un 9.
(7) Erişimin engellenmesine konu içeriğin yayındançıkarılmış olması durumunda hâkim kararı kendiliğinden hükümsüz kalır. NetzDG ayrıca şeffaflığı sağlamak üzere platformların raporsunmasını öngörmektedir. Bir platform yılda 100’den fazla şikâyet alırsa, altıayda bir içerik denetleme uygulamalarını detaylandıran geniş kapsamlı raporhazırlaması ve yayınlaması gerekmektedir. Yasa, ne tür bilgilerin bu raporlaradahil edilmesi gerektiğini ayrıntılarıyla açıklamaktadır. Etkin pişmanlık, failin gerçekleştirdiği suç nedeniyle pişman olması ve suç nedeniyle ortaya çıkan zararı azaltmak, mağduriyeti gidermek iradesi olarak tanımlanabilir. İnternet dolandırıcılığı suçunun ihbar kolluk kuvvetlerine (Polis, Jandarma) veya cumhuriyet savcılıklarına başvuru yapılarak gerçekleştirilebilmektedir. Şikayet ifade verilerek veya dilekçe verilerek gerçekleştirilebilir. İptali istenenkural, elektronik posta ile bildirimin yapılmasını yeterli görmekte, ayrıcailgilinin bunu öğrenip öğrenmediğine herhangi bir değer atfetmemektedir.Kişiler şu ya da bu nedenle elektronik posta adreslerine ulaştırılanbildirimleri görmediklerinde ya da açamadıklarında dava açma süresinikaçırabileceklerdir.
İptali istenen ibarelerin yer aldığı 5651 sayılıKanun’un 8. Maddelerinde güvenceye bağlanan masumiyetkarinesinin birinci boyutu, kesinleşmiş mahkeme kararıyla suçluluğu tespitedilene kadar hiç kimseye suçlu gibi muamele edilemeyeceğini ifade etmektedir.Dava konusu kurallarla Başkana tanınan yetki içeriğinçıkarılması ve/veya erişimin engellenmesikararı verilmesinden ibarettir. Her ne kadar Başkanın anılan yetkisinikullanabilmesi 5651 sayılı Kanun’un 8. Maddesinin (1) numaralıfıkrasında belirtilen suçların oluşmasına bağlı kılınmış ise de kuraldakastedilen, bu suçların işlendiğinin tespit edilmesi değil bunların işlendiğinedair yeterli şüphe bulunduğunun tespit edilmesidir. Maddesindebir kimsenin suçluluğuna ancak mahkemece karar verilebileceği güvence altına alınmaklabirlikte suç isnadında bulunabilecek makamlar konusunda herhangi bir belirlemeveya sınırlama yapılmamıştır. Dolayısıyla idari makamların suç isnadındabulunmasının önünde herhangi bir anayasal engel bulunmadığı gibi idarimakamların suç isnadında bulunması masumiyet karinesini de ihlal etmez. (9) numaralı fıkranın birinci cümlesinde ise maddekapsamında hâkimin verdiği içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesikararına konu kişilik hakkının ihlaline ilişkin yayının başka internetadreslerinde de yayımlanması durumunda ilgili kişi tarafından Birliğe müracaatedilmesi hâlinde mevcut kararın bu adresler için de uygulanacağı hükmebağlanmıştır. Anılan fıkrada ayrıca müracaatın Birlik tarafından kabulüne karşıitirazın, kararı veren hâkimliğe yapılacağı ve internet sitesindeki yayınıntümüne yönelik erişimin engellenmesi kararlarında bu fıkra hükmününuygulanmayacağı belirtilmiştir. Söz konusu birinci cümlede yer alan “…içeriğinçıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi…” ibaresi dava konusu diğerkuralı oluşturmaktadır. Diğer taraftan Anayasanın 13. Maddesine göre temel haklarayönelik müdahalelerin bir kanunla öngörülmüş olması gerekir. Ancak bunun içinmüdahalenin şekli anlamda bir kanuna dayanması yeterli olmayıp, bu kanununmaddi anlamda belirlilik ve öngörülebilirlik gibi belli niteliklere sahipolması gerekir.
Maddenin (1) numaralı fıkrasına göre ise ticariamaçlı toplu kullanım sağlayıcıların mahallî mülki amirden izin belgesialmaları gerekmektedir. Hak arama özgürlüğününtemel unsurlarından biri mahkemeye erişim hakkıdır. Mahkemeye erişim hakkı,hukuki bir uyuşmazlığın bu konuda karar verme yetkisine sahip bir mahkeme önünegötürülmesi hakkını da kapsar. Kişinin uğradığı bir haksızlığa veya zararakarşı kendisini savunabilmesinin ya da maruz kaldığı haksız bir uygulama veyaişleme karşı haklılığını ileri sürüp kanıtlayabilmesinin, zararınıgiderebilmesinin en etkili ve güvenceli yolu yargı mercileri önünde davahakkını kullanabilmesidir. Diğer taraftan bu yükümlülük bütün sosyal ağ sağlayıcılaraçısından değil, Türkiye’den günlük erişimi bir milyonun üzerinde olan ağsağlayıcılar için geçerlidir. Ancak bu tespitin nasıl yapılacağı konusundayasada bir açıklık bulunmamaktadır. Bu belirsizlik hangi platformların yasayave yasada öngörülen yükümlülüklere ve yaptırımlara tabi olduğu konusundaöngörülemezlik yaratmakta ve idareye keyfi davranma imkânı tanımaktadır. Aşağıda detaylı bir şekilde açıklanacağı üzere iptali istenenkurallar sosyal medya platformları ve sosyal medya kullanıcıların mülkiyet veteşebbüs haklarına, sözleşme özgürlüklerine, kullanıcıların haberleşme, ifade,basın ve bilim özgürlüklerine müdahale teşkil etmektedir.
Yasa metninde yer almayan açıklığın yargı kararlarıyla sağlanmasıAnayasaya göre mümkün değildir. Diğer taraftan Ali Kıdık ve devamında verilenkararlarla Anayasa Mahkemesinin yukarıda sözü edilen yapısal sorunlarıgiderdiğini söylemek de mümkün değildir. Dolayısıyla hukuk sistematiğine uymayan bu kurumun kendine özgübir hak arama yolu olduğu söylenebilecektir. Türk hukuk sistematiğinde özelkişiler tarafından hakkının ihlal edildiğini ileri süren kişilerin bu haklarınıelde edebilmek için hukuk mahkemelerinde dava açmaları ve bu dava kapsamındatedbir talebinde bulunmaları mümkündür. Bazı istisnai hallerde idareden dehakka yönelik tecavüzün giderilmesi istenebilir. Ancak hukuk sistemimizde özelbir hakkın korunması için sulh ceza hakimliğinden talepte bulunulabilen başkabir hukuk yolu bulunmamaktadır. Yasa dışı PinUp giris suçunun, 1072 sayılı yasaya muhalefet ve Türk Ceza Kanununun 228. Maddesinden de işlem yapılacaktır.
Bu nedenle bu bildirimlere ek olarak idari para cezalarınınTebligat Kanunu’na uygun şekilde tebliğ edilerek geçerli bir tebligatınsonuçlarını doğurması mekanizması ortadan kaldırılarak bildirim mekanizmasınıntebligat usulüne dönüştürülmesi Anayasa’nın yukarıda belirtilen kurallarınaaykırı olduğu gibi 2. Maddede güvence altına alınan hukuk devleti ilkesineaykırıdır. Dava konusukurallar idari bir makama (başkana), yayına konu içeriklerde yer alan kişilerinhaklarında suç işlediklerine dair kesinleşmiş bir bir yargı kararı olupolmadığını dikkate almadan, bu kişilerin suç işlediği varsayımından hareketleiçerik çıkarılmasına karar verme yetkisini tanımaktadır. Dolayısıyla burada suçisnadında bulunma yetkisi yargı organı dışında yürütme erki içinde yer alan birbirime verilmiştir. Bu husus kuvvetler ayrılığı ilkesiyle açık bir şekildeçeliştiğinden Anayasa’nın 2. Maddesinde güvenceye bağlanan hukuk devleti ilkesive 9. Maddesinde vücut bulan yargı yetkisinin bağımsız ve tarafsız mahkemelercekullanılacağı hükümleriyle bağdaşmamaktadır. Tebligat, gerek hak arama hürriyeti, gerekseadil yargılanma hakkı kapsamındaki mahkemeye erişim hakkı (AY m. 36) yönündenoldukça önemli bir usul işlemidir. Tebliğin amacı işlemin muhatabınca hakaranabilmesi için öğrenmenin sağlanması ve dava veya başvuru sürelerine ilişkinkuralların uygulanmasının sağlanmasıdır. İdari eylem ve işlemlere karşıbireylerin korunması ve dava hakkının (AY m. 125/1) kullanılabilmesinin önşartı da usule uygun tebligat yapılmasıdır. Bunun için tebliğin düzenlendiğikuralların mahkemeye erişim hakkının gereklerine uygun, belirsizlikten uzak,keyfiliği önleyen güvenceler içermesi zorunludur. Tebliğin usule ve kanuna uygunyapılmadığı iddialarına karşı tebliğ yönteminin denetimi mümkün kılması dagerekir.
- Maddelerine aykırıolduğu ileri sürülmüştür.
- 5651 sayılı Kanun’un 5.
- Açıklanan nedenlerle kural Anayasanın 2.
- Ölçülülük ilkesi, amaç ve araç arasındahakkaniyete uygun bir dengenin bulunması gereğini ifade eder.
Maddesine göre temel hak ve özgürlüklere yönelikmüdahalelerin ölçülü olması zorunludur. Ölçülülük ilkesinin üç alt ilkesi bulunmaktadır.Bunlar, elverişlilik, gereklilik ve orantılılıktır. Dolandırıcılık suçu Türk Ceza Kanunu’nun “Onuncu Bölüm”ünde “Malvarlığına Karşı Suçlar” başlığı altında düzenlenmiştir. Türk Ceza Kanunu’nun 157.maddesi dolandırıcılık suçu “Hileli davranışlarla bir kimseyi aldatıp, onun veya başkasının zararına olarak, kendisine veya başkasına bir yarar sağlayan kişiye bir yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası verilir”. Mahkememiz çoğunluğu kuralın, Anayasa’nın 13. Maddesibağlamında temel hak ve özgürlüklerin sınırlandırılması bakımından kanunilikşartını taşımadığı gerekçesiyle iptaline karar vermiştir. Anayasa Mahkemesininifade ve basın özgürlüklerine Kanun’un 9. Maddesine dayanan müdahalelereilişkin bireysel başvurular ile önüne getirilen olaylara ilişkin kararlarındageniş bir içtihadı bulunmaktadır (Keskin Kalem Yayıncılık ve Ticaret A.Ş. vediğerleri, § 107). Anayasa Mahkemesi söz konusu içtihadında anılan maddeylegetirilen usule ilişkin tespitlerde bulunmuştur. Dava konusu (10) numaralı fıkrada internet ortamındayapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik hakları ihlal edilenlerin talep etmesidurumunda hâkim tarafından, başvuranın adının bu madde kapsamındaki karara konuinternet adresleri ile ilişkilendirilmemesine karar verilebileceği ve karardaBirlik tarafından hangi arama motorlarına bildirim yapılacağının gösterileceğibelirtilmiştir. Maddesinde de herkesin özel hayatınave aile hayatına saygı gösterilmesini isteme hakkına sahip olduğubelirtilmiştir. Bu bağlamda devlet, kişilerin özel hayatına veya aile hayatınayönelik müdahaleleri önleyecek veya bertaraf edecek tedbirleri almakla,yaptırımları uygulamakla yükümlüdür.